ವಯಸ್ಕರ ನಡುವಿನ ಒಪ್ಪಿಗೆಯ ಸಂಬಂಧವು ಮುರಿದುಬಿದ್ದಾಗ, ಅದನ್ನು ಅತ್ಯಾಚಾರ ಪ್ರಕರಣವನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಗದು ಎಂದು ದೆಹಲಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ. ಮದುವೆಯ ಸುಳ್ಳು ಭರವಸೆಯ ಮೇಲೆ ಅತ್ಯಾಚಾರ ಎಸಗಲಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ದಾಖಲಾಗಿದ್ದ ಎಫ್‌ಐಆರ್ ಅನ್ನು ರದ್ದುಪಡಿಸಿದ ನ್ಯಾಯಾಲಯ, ಸಂಬಂಧದ ಆರಂಭದಿಂದಲೇ ಮದುವೆಯಾಗುವ ಉದ್ದೇಶ ಇರಲಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಸಾಬೀತಾದರಷ್ಟೇ ಅದು ಅಪರಾಧವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ.
ಪ್ರಕರಣದ ವಿವರ:
ಬಿಹಾರ ಮೂಲದ 24 ವರ್ಷದ ಯುವತಿಯೊಬ್ಬಳು, ಅಂಕಿತ್ ರಾಜ್ ಎಂಬಾತನ ವಿರುದ್ಧ ಮದುವೆಯ ಸುಳ್ಳು ಭರವಸೆ ನೀಡಿ ಲೈಂಗಿಕ ಶೋಷಣೆ ನಡೆಸಿದ್ದಾನೆಂದು ಆರೋಪಿಸಿ ದೂರು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದಳು. ಆರೋಪಿ ಮತ್ತು ಸಂತ್ರಸ್ತೆಯ ಕುಟುಂಬಗಳು ಮದುವೆ ಮಾತುಕತೆಗಾಗಿ ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದವು. ಆದರೆ, ವರದಕ್ಷಿಣೆ ಬೇಡಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಮಾತುಕತೆ ಮುರಿದುಬಿದ್ದಿತ್ತು. ಇದಾದ ಬಳಿಕವೂ ಇಬ್ಬರೂ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿದ್ದು, ದೇಶದ ವಿವಿಧೆಡೆ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿ ಹೋಟೆಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ತಂಗಿದ್ದಾಗ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ನಂತರ, ಆರೋಪಿಯು ಬೇರೊಬ್ಬ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾದಾಗ, ಸಂತ್ರಸ್ತೆಯು ನವದೆಹಲಿಯ ನಬಿ ಕರೀಂ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಯಲ್ಲಿ ಐಪಿಸಿ ಸೆಕ್ಷನ್ 376 (ಅತ್ಯಾಚಾರ) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಎಫ್‌ಐಆರ್ ದಾಖಲಿಸಿದ್ದಳು.
ವಾದ-ಪ್ರತಿವಾದ:
ಅರ್ಜಿದಾರನ (ಆರೋಪಿ) ಪರ ವಕೀಲರು, ತಾವಿಬ್ಬರೂ ಆರ್ಯ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದೆವು. ಆದರೆ, ಯುಪಿಎಸ್‌ಸಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಿದ್ಧತೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ ದೂರುದಾರಳು ಮದುವೆ ವಿಷಯವನ್ನು ಗೌಪ್ಯವಾಗಿಡಲು ಬಯಸಿದ್ದಳು. ಕುಟುಂಬದ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಮಣಿದು ತಾನು ಬೇರೆ ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನೇ ಮುಂದಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಸುಳ್ಳು ಪ್ರಕರಣ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ವಾದಿಸಿದರು.
ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ, ದೂರುದಾರಳ ಪರ ವಕೀಲರು, ಆರೋಪಿಯು ಆರಂಭದಿಂದಲೂ ಮದುವೆಯಾಗುವ ಉದ್ದೇಶ ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ. ಸುಳ್ಳು ಭರವಸೆ ನೀಡಿ ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಆರ್ಯ ಸಮಾಜದ ಮದುವೆ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವು ನಕಲಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿವಾದಿಸಿದರು.
ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ:
ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಡಾ. ಸ್ವರಣಾ ಕಾಂತ ಶರ್ಮಾ ಅವರಿದ್ದ ಏಕಸದಸ್ಯ ಪೀಠವು, ಪ್ರಕರಣದ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಕೂಲಂಕಷವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಿತು. ದೂರುದಾರಳು ಸುಶಿಕ್ಷಿತೆ ಮತ್ತು ವಯಸ್ಕಳಾಗಿದ್ದು, ಸಂಬಂಧದ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವಿದ್ದೇ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪಿಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾಳೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿತು.
ಆರೋಪಿಯು ದೂರುದಾರಳನ್ನು ಆರ್ಯ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದಕ್ಕೆ ದಾಖಲೆಗಳಿವೆ. ಇದನ್ನು ತನಿಖಾಧಿಕಾರಿಯೂ ದೃಢಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು, ಆತನಿಗೆ ಮದುವೆಯಾಗುವ ಉದ್ದೇಶವಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗಿರುವಾಗ, "ಆರಂಭದಿಂದಲೇ ಮದುವೆಯ ಸುಳ್ಳು ಭರವಸೆ ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು" ಎಂಬ ವಾದವನ್ನು ಒಪ್ಪಲಾಗದು ಎಂದು ಪೀಠವು ಹೇಳಿತು.
ಒಂದು ವೇಳೆ ಮದುವೆ ನಡೆದಿಲ್ಲವೆಂದರೂ, ಆರೋಪಿಯು ಬೇರೊಬ್ಬರನ್ನು ಮದುವೆಯಾದ ವಿಷಯ ತಿಳಿದ ಮೇಲೂ ದೂರುದಾರಳು ಆತನೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಮುಂದುವರಿಸಿದ್ದಾಳೆ. ಇದು ಅವರ ಸಂಬಂಧವು ಒಪ್ಪಿಗೆಯಿಂದ ಕೂಡಿತ್ತೇ ಹೊರತು, ಬಲವಂತದಿಂದಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ತಿಳಿಸಿತು.
ವಯಸ್ಕರು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಸಂಬಂಧಗಳ ನೈತಿಕತೆಯನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುವುದು ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಕೆಲಸವಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಅಂತಹ ಸಂಬಂಧಗಳು ಮುರಿದುಬಿದ್ದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅತ್ಯಾಚಾರದ ಕಾನೂನನ್ನು ಸೇಡು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಸ್ತ್ರವಾಗಿ ಬಳಸುವುದನ್ನು ತಡೆಯಬೇಕು. ಇದು ನಿಜವಾದ ಅತ್ಯಾಚಾರ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಗಂಭೀರತೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿತು. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಕ್ರಿಮಿನಲ್ നടപടി ಸಂಹಿತೆಯ (Cr.P.C.) ಸೆಕ್ಷನ್ 482 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಬಳಸಿ, ಎಫ್‌ಐಆರ್ ರದ್ದುಪಡಿಸಿ ಆದೇಶಿಸಿತು.
ಪ್ರಕರಣದ ಹೆಸರು: ಅಂಕಿತ್ ರಾಜ್ ಮತ್ತು ಎನ್‌ಸಿಟಿ ದೆಹಲಿ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಇತರರು
ಪ್ರಕರಣದ ಸಂಖ್ಯೆ: CRL.M.C. 3061/2025
ನ್ಯಾಯಾಲಯ: ದೆಹಲಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್
ನ್ಯಾಯಪೀಠ: ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಡಾ. ಸ್ವರಣಾ ಕಾಂತ ಶರ್ಮಾ