ಮೋಟಾರು ವಾಹನ ಅಪಘಾತ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ, ವಾಹನದ ಪರ್ಮಿಟ್ನಲ್ಲಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೆಡೆ ಸಂಚರಿಸುವಾಗ ಅಪಘಾತ ಸಂಭವಿಸಿದರೆ, ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಯು ಸಂತ್ರಸ್ತರಿಗೆ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಪಾವತಿಸಿ, ನಂತರ ಆ ಮೊತ್ತವನ್ನು ವಾಹನದ ಮಾಲೀಕರಿಂದ ವಸೂಲಿ ಮಾಡುವಂತೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ. ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳಾದ ಸಂಜಯ್ ಕರೋಲ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಶಾಂತ್ ಕುಮಾರ್ ಮಿಶ್ರಾ ಅವರಿದ್ದ ಪೀಠವು, ಕರ್ನಾಟಕ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನೀಡಿದ್ದ 'ಪಾವತಿಸಿ ಮತ್ತು ವಸೂಲಿ ಮಾಡಿ' ಆದೇಶವನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿದಿದೆ.
ಪ್ರಕರಣದ ಹಿನ್ನೆಲೆ:
ಅಕ್ಟೋಬರ್ 7, 2014 ರಂದು, ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಅಲಿಯಾಸ್ ಮೂರ್ತಿ ಎಂಬುವವರು ಮೋಟಾರ್ಸೈಕಲ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಬಸ್ಸು ಡಿಕ್ಕಿ ಹೊಡೆದು ಸ್ಥಳದಲ್ಲೇ ಮೃತಪಟ್ಟಿದ್ದರು. ಮೃತರ ಅವಲಂಬಿತರು ರೂ. 50 ಲಕ್ಷ ಪರಿಹಾರ ಕೋರಿ ಮೋಟಾರು ಅಪಘಾತ ಪರಿಹಾರ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಗೆ (MACT) ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಿದ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಯು ರೂ. 18.86 ಲಕ್ಷ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಶೇ. 6ರ ಬಡ್ಡಿಯೊಂದಿಗೆ ನೀಡಲು ಆದೇಶಿಸಿತ್ತು.
ಈ ತೀರ್ಪನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ ಮೃತರ ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ವಿಮಾ ಕಂಪನಿ ಎರಡೂ ಕರ್ನಾಟಕ ಹೈಕೋರ್ಟ್ಗೆ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದವು. ಮೃತರ ಕುಟುಂಬವು ಪರಿಹಾರದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬೇಕೆಂದು ಕೋರಿದರೆ, ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಯು ಬಸ್ ಚಾಲಕನು ಪರ್ಮಿಟ್ನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ವಾಹನ ಚಲಾಯಿಸಿರುವುದರಿಂದ ಪಾಲಿಸಿ ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದ್ದಾನೆ, ಹಾಗಾಗಿ ತಾನು ಪರಿಹಾರ ಪಾವತಿಸಲು ಬದ್ಧನಲ್ಲ ಎಂದು ವಾದಿಸಿತ್ತು.
ಹೈಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪು:
ಹೈಕೋರ್ಟ್, ಮೃತರ ಆದಾಯವನ್ನು ಮರುಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಿ ಪರಿಹಾರದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ರೂ. 31.84 ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು. ಆದರೆ, ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಯ ವಾದವನ್ನು ಪುರಸ್ಕರಿಸಿದ ಹೈಕೋರ್ಟ್, "ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಯು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ ಪರಿಹಾರದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಮೊದಲು ಸಂತ್ರಸ್ತರಿಗೆ ಪಾವತಿಸಿ, ನಂತರ ಆ ಹಣವನ್ನು ಬಸ್ಸಿನ ಮಾಲೀಕರಿಂದ ವಸೂಲಿ ಮಾಡಬೇಕು" ಎಂದು 'ಪಾವತಿಸಿ ಮತ್ತು ವಸೂಲಿ ಮಾಡಿ' ತತ್ವದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಆದೇಶಿಸಿತ್ತು.
ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ:
ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಆದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ ವಾಹನದ ಮಾಲೀಕರಾದ ಕೆ. ನಾಗೇಂದ್ರ ಅವರು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ಗೆ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. ಪರ್ಮಿಟ್ ಮಾರ್ಗದ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯು ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಯ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆಯೇ ಎಂಬುದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮುಂದಿದ್ದ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಶ್ನೆಯಾಗಿತ್ತು.
ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತನ್ನ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ, "ಪರ್ಮಿಟ್ ಇಲ್ಲದ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಅಪಘಾತ ಸಂಭವಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಸಂತ್ರಸ್ತರಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ನಿರಾಕರಿಸುವುದು ನ್ಯಾಯದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸರಿಯಲ್ಲ. ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ ಅವರ ಯಾವುದೇ ತಪ್ಪಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ, ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಯು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಪಾವತಿಸಬೇಕು," ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿತು.
ಆದಾಗ್ಯೂ, "ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಯು ಒಂದು ಒಪ್ಪಂದವಾಗಿದ್ದು, ಅದು ನಿಗದಿತ ಚೌಕಟ್ಟಿನೊಳಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಒಪ್ಪಂದದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಮೀರಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾದ ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೊಣೆಗಾರರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವುದು ಅನ್ಯಾಯವಾಗುತ್ತದೆ," ಎಂದು ಪೀಠ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿತು.
ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಸಂತ್ರಸ್ತರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಮತ್ತು ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳ ನಡುವೆ ಸಮತೋಲನ ಸಾಧಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ ನ್ಯಾಯಾಲಯ, 'ಪಾವತಿಸಿ ಮತ್ತು ವಸೂಲಿ ಮಾಡಿ' ತತ್ವವನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನೀಡಿದ ಆದೇಶವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಮರ್ಥನೀಯವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿ ವಾಹನ ಮಾಲೀಕರ ಮೇಲ್ಮನವಿಯನ್ನು ವಜಾಗೊಳಿಸಿತು.
ಪ್ರಕರಣದ ಹೆಸರು: ಕೆ. ನಾಗೇಂದ್ರ vs. ದಿ ನ್ಯೂ ಇಂಡಿಯಾ ಇನ್ಶೂರೆನ್ಸ್ ಕಂ. ಲಿ. ಮತ್ತು ಇತರರು.
ಸೈಟೇಶನ್: 2025 INSC 1270
ನ್ಯಾಯಾಲಯ: ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್
ನ್ಯಾಯಪೀಠ: ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಸಂಜಯ್ ಕರೋಲ್ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಪ್ರಶಾಂತ್ ಕುಮಾರ್ ಮಿಶ್ರಾ
ತೀರ್ಪಿನ ದಿನಾಂಕ: ಅಕ್ಟೋಬರ್ 29, 2025
ಪ್ರತಿದಿನದ ಕಾನೂನು ಸುದ್ದಿಗಳ ಅಪ್ಡೇಟ್ಗಾಗಿ ಕೆಳಗಿನ ಲಿಂಕ್ ಮೂಲಕ WhatsApp ಗ್ರೂಪ್ಗೆ ಸೇರಿ.
Join ಆಗಲು ಈ ಕೆಳಗೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ