ಆನ್‌ಲೈನ್ ವಂಚನೆ ಪ್ರಕರಣದ ಆರೋಪಿಯನ್ನು 56 ಗಂಟೆಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರವಾಗಿ ವಶದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, 24 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಮುಂದೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸದ ಯರವಾಡ ಪೊಲೀಸರ ಕ್ರಮವನ್ನು ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ತೀವ್ರವಾಗಿ ತರಾಟೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಸಂವಿಧಾನದ 22(2)ನೇ ವಿಧಿಯ ಸ್ಪಷ್ಟ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿರುವ ನ್ಯಾಯಾಲಯ, ಅರ್ಜಿದಾರನನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವಂತೆ ಆದೇಶಿಸಿದೆ. ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಸಾರಂಗ್ ವಿ. ಕೋಟ್ವಾಲ್ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಶ್ಯಾಮ್ ಸಿ. ಚಂದಕ್ ಅವರಿದ್ದ ವಿಭಾಗೀಯ ಪೀಠವು ವಿಕ್ಕಿ ಅಲಿಯಾಸ್ ವಿಕ್ಕಿ ವಿಲಾಸ್ ಕಾಂಬ್ಳೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದ ರಿಟ್ ಅರ್ಜಿಯ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಿ ಈ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ.
ಪ್ರಕರಣದ ಹಿನ್ನೆಲೆ:
ರಾಜೀವ್ ಅಗರ್‌ವಾಲ್ ಎಂಬುವವರು ತಮಗೆ ವಾಟ್ಸಾಪ್ ಮೂಲಕ ಬಂದ ಸಂದೇಶವನ್ನು ನಂಬಿ, 'INDKKR' ಎಂಬ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿ 47.43 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಈ ಸಂಬಂಧ ಅವರು ಯರವಾಡ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಯಲ್ಲಿ ದೂರು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದರು. ತನಿಖೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ವಂಚನೆಯ ಹಣದಲ್ಲಿ 3.80 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಅರ್ಜಿದಾರ ವಿಕ್ಕಿ ಕಾಂಬ್ಳೆ ಅವರ ಖಾತೆಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಯಾಗಿರುವುದು ಪತ್ತೆಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ನಾಗರಿಕ ಸುರಕ್ಷಾ ಸಂಹಿತೆ, 2023ರ (BNSS) ಸೆಕ್ಷನ್ 35ರ ಅಡಿ ಪೊಲೀಸರು ಅರ್ಜಿದಾರನಿಗೆ ನೋಟಿಸ್ ಜಾರಿ ಮಾಡಿದ್ದರು.
ವಾದ-ಪ್ರತಿವಾದ:
ಅರ್ಜಿದಾರರ ಪರ ವಕೀಲರು: ಮೇ 27, 2025ರಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 8:45ಕ್ಕೆ ಅಕೋಲಾದಲ್ಲಿದ್ದ ಅರ್ಜಿದಾರನನ್ನು ಪೊಲೀಸರು ವಶಕ್ಕೆ ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ಅವರನ್ನು ಮೇ 29, 2025ರಂದು ಸಂಜೆ 4:20ಕ್ಕೆ, ಅಂದರೆ 56 ಗಂಟೆಗಳ ನಂತರ ಪುಣೆಯ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಮುಂದೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಸಂವಿಧಾನದ 22(2)ನೇ ವಿಧಿ ಮತ್ತು ಬಿಎನ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ನ ಸೆಕ್ಷನ್ 58ರ ಸ್ಪಷ್ಟ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಸೆಕ್ಷನ್ 35ರ ನೋಟಿಸ್‌ಗೆ ಅರ್ಜಿದಾರರು ಸ್ಪಂದಿಸಿದ್ದರೂ, ಯಾವುದೇ ಕಾರಣ ದಾಖಲಿಸದೆ ಅವರನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದ್ದು ಸೆಕ್ಷನ್ 35(5)ರ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ವಾದಿಸಿದರು.
ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ, ಸರ್ಕಾರದ ಪರ ವಕೀಲರು, ಅರ್ಜಿದಾರ ತನಿಖೆಗೆ ಸಹಕರಿಸದ ಕಾರಣ, ಅವರನ್ನು 'ವಿಚಾರಣೆಗಾಗಿ' ಪುಣೆಗೆ ಕರೆತರಲಾಯಿತು, ಬಂಧಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. ಸ್ಥಳೀಯ ಪೊಲೀಸರು ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿಕರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು. ಅವರನ್ನು ಮೇ 28ರಂದು ಸಂಜೆ 6 ಗಂಟೆಗೆ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು 24 ಗಂಟೆಯೊಳಗೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು.
ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ:
ಪೊಲೀಸರ ವಾದವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಹೈಕೋರ್ಟ್, "ಅರ್ಜಿದಾರನನ್ನು ಅಕೋಲಾದಿಂದ ಪುಣೆಗೆ ಕರೆತಂದಾಗ ಅವರು ಸ್ವತಂತ್ರರಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಸ್ಥಳೀಯ ಪೊಲೀಸರಿಗೆ, ಸಂಬಂಧಿಕರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿರುವುದು ಮತ್ತು ಸ್ಟೇಷನ್ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಿರುವುದೇ ಅವರು ಪೊಲೀಸರ ವಶದಲ್ಲಿದ್ದರು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿ. ಪೊಲೀಸರು ಇದನ್ನು 'ಬಂಧನ' ಎಂದು ಕರೆಯದಿದ್ದರೂ, ಅದು ಬಂಧನವೇ ಆಗಿತ್ತು," ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿತು.
ಮೇ 27ರಂದೇ ಬಂಧನವಾಗಿದ್ದು, ಅವರನ್ನು 24 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ಹತ್ತಿರದ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಮುಂದೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸಬೇಕಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಪೊಲೀಸರು ಹಾಗೆ ಮಾಡದೆ, ಅವರನ್ನು ಪುಣೆಗೆ ಕರೆತಂದು 56 ಗಂಟೆಗಳ ನಂತರ ಹಾಜರುಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಸಂವಿಧಾನಬಾಹಿರ ಮತ್ತು "ಘೋರ ಉಲ್ಲಂಘನೆ" ಎಂದು ಪೀಠ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿತು.
ಇದಲ್ಲದೆ, ಸೆಕ್ಷನ್ 35ರ ನೋಟಿಸ್‌ಗೆ ಅರ್ಜಿದಾರರು ಒಮ್ಮೆ ಹಾಜರಾದ ನಂತರ, ಅವರನ್ನು ಮತ್ತೆ ಬಂಧಿಸಲು ಲಿಖಿತ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಬೇಕಿತ್ತು. ಆದರೆ ಪೊಲೀಸರು ಆ ನಿಯಮವನ್ನೂ ಪಾಲಿಸಿಲ್ಲ, ಇದು ಬಿಎನ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ನ ಸೆಕ್ಷನ್ 35(5)ರ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿತು. ಈ ಎರಡೂ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ, ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಪುರಸ್ಕರಿಸಿ, ಅರ್ಜಿದಾರನನ್ನು ಬೇರೆ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ತಕ್ಷಣ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವಂತೆ ಆದೇಶಿಸಿತು.
ಪ್ರಕರಣದ ಹೆಸರು: ವಿಕ್ಕಿ ಅಲಿಯಾಸ್ ವಿಕ್ಕಿ ವಿಲಾಸ್ ಕಾಂಬ್ಳೆ ಮತ್ತು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಸರ್ಕಾರ
ಪ್ರಕರಣದ ಸಂಖ್ಯೆ: ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ರಿಟ್ ಅರ್ಜಿ ಸಂಖ್ಯೆ 4283/2025
ನ್ಯಾಯಾಲಯ: ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್
ನ್ಯಾಯಪೀಠ: ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಸಾರಂಗ್ ವಿ. ಕೋಟ್ವಾಲ್ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಶ್ಯಾಮ್ ಸಿ. ಚಂದಕ್
ತೀರ್ಪಿನ ದಿನಾಂಕ: ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 25, 2025