ಒಮ್ಮೆ ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ/ಪಂಗಡದ ಜಮೀನನ್ನು ಮತ್ತೆ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರವಾಗಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದರೆ, ಅದನ್ನು ರದ್ದುಪಡಿಸಿ ಮೂಲ ಮಂಜೂರಾತಿದಾರರ ವಾರಸುದಾರರಿಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸಲು ಎರಡನೇ ಬಾರಿಯೂ ಕರ್ನಾಟಕ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ (ಕೆಲವು ಭೂಮಿಗಳ ವರ್ಗಾವಣೆ ನಿಷೇಧ) ಕಾಯ್ದೆ, 1978ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಮ ಜರುಗಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಕರ್ನಾಟಕ ಉಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ. 2008ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮಾರಾಟವನ್ನು ಅಸಿಂಧುಗೊಳಿಸಿ, ಬೆಂಗಳೂರು ಪೂರ್ವ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ರಾಮಗೊಂಡನಹಳ್ಳಿ ಗ್ರಾಮದ 2 ಎಕರೆ 8 ಗುಂಟೆ ಜಮೀನನ್ನು ಮೂಲ ಮಂಜೂರಾತಿದಾರರ ವಾರಸುದಾರರಿಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸುವಂತೆ ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗಳು ನೀಡಿದ್ದ ಆದೇಶವನ್ನು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಆರ್. ದೇವದಾಸ್ ಅವರಿದ್ದ ಏಕಸದಸ್ಯ ಪೀಠವು ಎತ್ತಿಹಿಡಿದಿದೆ.
ಪ್ರಕರಣದ ಹಿನ್ನೆಲೆ:
ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿನ ಜಮೀನನ್ನು ಮೂಲತಃ ಪೂಜಿಗ ಎಂಬ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಮಂಜೂರು ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಮಂಜೂರಾತಿ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿ ಅದನ್ನು ಹಲವು ಬಾರಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. 1980-81ರಲ್ಲಿ ಕಾಯ್ದೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದಾಗ, ಸುದೀರ್ಘ ಕಾನೂನು ಹೋರಾಟದ ನಂತರ 2000ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಜಮೀನನ್ನು ಪೂಜಿಗ ಅವರ ವಾರಸುದಾರರಿಗೆ ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿದಾರರಾದ ಎ. ವಿಜಯಕುಮಾರ್ ಅವರು 2008ರಲ್ಲಿ ವೆಂಕಟೇಶ್ ಎಂಬುವವರಿಂದ ಈ ಜಮೀನನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದ್ದರು. ಇದನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ, ತಾವೇ ಮೂಲ ಮಂಜೂರಾತಿದಾರರ ನಿಜವಾದ ವಾರಸುದಾರರೆಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡ ಪ್ರತಿವಾದಿ ಮುನಿರಾಜು ಎಂಬುವವರು ಕಾಯ್ದೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು.
ವಾದ-ಪ್ರತಿವಾದಗಳು;:
ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗಳು 2008ರ ಮಾರಾಟವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿ, ಜಮೀನನ್ನು ಮೂಲ ವಾರಸುದಾರರಿಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸಲು ಆದೇಶ ನೀಡಿದ್ದರು. ಇದನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ ಅರ್ಜಿದಾರರು ಉಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಮೆಟ್ಟಿಲೇರಿದ್ದರು. "ಒಮ್ಮೆ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಜಮೀನನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ನಂತರ, ಅದೇ ಜಮೀನಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಎರಡನೇ ಬಾರಿ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸಲು ಬರುವುದಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಅರ್ಜಿದಾರರ ಪರ ನ್ಯಾಯವಾದಿಗಳು ವಾದ ಮಂಡಿಸಿದ್ದರು. ಹಾಗೂ, "ಈ ಖರೀದಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಪೂರ್ವಾನುಮತಿ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ" ಎಂದು ವಾದಿಸಿದ್ದರು.
ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಪ್ರತಿವಾದ ಮಂಡಿಸಿದ ಪ್ರತಿವಾದಿಗಳ ಪರ ನ್ಯಾಯವಾದಿಗಳು, "ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ/ಪಂಗಡ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಜಮೀನನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದೇ ಸರ್ಕಾರದ ಉದ್ದೇಶ. ಅರ್ಜಿದಾರರು ಹೇಳುವಂತೆ ಯಾವುದೇ ಪೂರ್ವಾನುಮತಿ ಪಡೆದಿರುವುದು ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಸುಳ್ಳೆಂದು ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಈ ಮಾರಾಟವು ಕಾನೂನುಬಾಹಿರವಾಗಿದ್ದು, ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಆದೇಶವು ಸರಿಯಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.
ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಆದೇಶ:
ಎರಡೂ ಕಡೆಯ ವಾದಗಳನ್ನು ಆಲಿಸಿದ ನ್ಯಾಯಪೀಠವು, "ಕಾಯ್ದೆಯ ಕಲಂ 4(2)ರ ಪ್ರಕಾರ, ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ/ಪಂಗಡಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಜಮೀನನ್ನು ಖರೀದಿಸುವಾಗ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಪೂರ್ವಾನುಮತಿ ಪಡೆಯುವುದು ಕಡ್ಡಾಯ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿದಾರರು ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ಅನುಮತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಈ ಮಾರಾಟವು ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಮತ್ತು ಶೂನ್ಯವಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿತು.
"ಒಮ್ಮೆ ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಜಮೀನನ್ನು ವಾರಸುದಾರರು ಮತ್ತೆ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರವಾಗಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದರೆ, ಕಾಯ್ದೆಯು ಎರಡನೇ ಬಾರಿಯೂ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾಯ್ದೆಯ ಉದ್ದೇಶವೇ ಅಂತಹ ಭೂಮಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದಾಗಿದೆ" ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟು, ಅರ್ಜಿದಾರರ ವಾದವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತು.
"ಜಮೀನಿನ ನಿಜವಾದ ವಾರಸುದಾರರು ಯಾರೆಂಬುದನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿ, ಅವರಿಗೆ ಜಮೀನನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುವಂತೆ ತಹಶೀಲ್ದಾರ್ಗೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿರುವ ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಆದೇಶವು ಯೋಗ್ಯವಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ ನ್ಯಾಯಪೀಠವು, ಅರ್ಜಿದಾರರು ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದ ಆಕ್ಷೇಪಣಾ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ವಜಾಗೊಳಿಸಿ ಆದೇಶಿಸಿತು.
ಪ್ರಕರಣದ ಹೆಸರು: ಎ. ವಿಜಯಕುಮಾರ್ ವಿರುದ್ಧ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಇತರರು
ಪ್ರಕರಣದ ಸಂಖ್ಯೆ: ಆಕ್ಷೇಪಣಾ ಅರ್ಜಿ ಸಂಖ್ಯೆ 25228/2022
ನ್ಯಾಯಾಲಯ: ಕರ್ನಾಟಕ ಉಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯ, ಬೆಂಗಳೂರು
ನ್ಯಾಯಪೀಠ: ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಆರ್. ದೇವದಾಸ್
ತೀರ್ಪಿನ ದಿನಾಂಕ: ಅಕ್ಟೋಬರ್ 23, 2025
ಪ್ರತಿದಿನದ ಕಾನೂನು ಸುದ್ದಿಗಳ ಅಪ್ಡೇಟ್ಗಾಗಿ ಕೆಳಗಿನ ಲಿಂಕ್ ಮೂಲಕ WhatsApp ಗ್ರೂಪ್ಗೆ ಸೇರಿ.
Join ಆಗಲು ಈ ಕೆಳಗೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ